طریقه استفاده از محصولات استومی در وبلاگ ناجی طب دانشتنی های پزشکی
استومی

طریقه استفاده از محصولات استومی

محصولات استومی

هدف استفاده  از کیسه مخصوص استوما چیست؟

استفاده از کیسه مخصوص استوما در درجه اول به کنترل ترشحات ( ادرار و مدفوع) خروجی از استوما کمک می‏کند و در درجات بعدی از استوما و پوست اطراف آن محافظت می‏نماید و گاز و بوی خروجی از استوما را نیز به خوبی کنترل می‏کند.

در کل استفاده از کیسه موجب راحتی و اطمینان استومیت می‏شود و به حفظ ارتباطات و فعالیت‏های اجتماعی وی کمک زیادی می‏کند.

 آیا کیسه‏ های مخصوص استومی انواع مختلفی دارند؟

بله- امروزه حدود نیم قرن از ابداع نخستین کیسه کولوستومی می‏گذرد. جالب است بدانید که نخستین کیسه کولوستومی به‏وسیله شرکت کلوپلاست تولید شده است.

در چند دهه اخیر، طراحان با استفاده از تکنولوژی‏های جدید، انواع نوینی از کیسه‏ها را طراحی نموده‏اند که با هدف راحتی بیشتر بیماران در اختیار آن‏ها قرار می‏گیرد. به طور کلی سیستم کیسه مخصوص استوما را می‏توان به دو گروه کلی سیستم کیسه‏های یک تکه و سیستم کیسه‏های دو تکه تقسیم‏بندی نمود.

هر کدام از این گروه‏ها خود شامل سه دسته‏بندی جدا می‏شوند که شامل کیسه ته باز یا قابل تخلیه، کیسه ته بسته و کیسه شیردار می‏شود. هم‏چنین بسیاری از کیسه‏ها انواع از قبل بریده شده و قابل برش دارند. کیسه‏ها از نظر رنگ نیز به  دو گروه مختلف تقسیم‏بندی می‏شوند که شامل کیسه‏های شفاف و کیسه‏های مات می‏شود. کیسه‏های شفاف معمولاً پس از انجام عمل جراحی مورد استفاده قرار می‏گیرند تا پزشک و کادر درمانی بتوانند مقدار مواد دفعی و کیفیت آن را بسنجند.

 نخستین کیسه استومی در چه تاریخی و چگونه ساخته شد؟

اولین کیسه استومی به شکل امروزی توسط کمپانی کلوپلاست دانمارک ساخته شد:

در سال ۱۹۵۴ پرستار دانمارکی الیز سورنسن (Elise Sorensen) با مشاهده وضعیت اسفبار خواهرش، که برای نجات از سرطان کولون تحت عمل جراحی کلستومی قرار گرفته بود، بسیار تحت تاثیر قرار گرفت. او از خواهرش می‏شنید که چگونه ترس از نشت ترشحات کلستومی زندگی اجتماعی وی را مختل و او را منزوی کرده است. الیز افکار خود را معطوف بر یافتن راه حلی برای این مشکل بزرگ نمود.

نتیجه این تلاش فکری، ایده یک کیسه چسب‏دار بود تا از نشت ترشحات جلوگیری کند. این ایده می‏توانست به خواهرش و هزاران انسان دیگر نیز که از این مشکل رنج می‏کشیدند، کمک کند تا دوباره به زندگی طبیعی بازگردند. اما این فقط یک ایده بود و باید به نحوی تجسم واقعی می‏یافت.

الیز با تولیدکنندگان مختلفی ارتباط برقرار کرد، اما همگی دست رد بر سینه او زدند. سرانجام الیز به سراغ آقای لوئیز هانسن رفت، که یک تولید کننده محصولات پلاستیکی بود، و بر ایده خود پافشاری کرد. پاسخ دوباره منفی بود. داستان می‏توانست در همین جا به پایان برسد. اما همسر آقای هانسن، که خود نیز یک پرستار بود، پی به ارزش واقعی این ایده برد و هانسن را ترغیب به پذیرش همکاری نمود … و این آغاز تولید اولین کیسه کولوستومی و تولد شرکت کلوپلاست بود.

 کیسه را چند بار در روز باید تعویض نمود؟

تعداد دفعات تعویض کیسه به نوع استوما، محل قرارگیری استوما و مقدار مواد دفعی و قوام آن بستگی دارد. هم‏چنین استفاده از کیسه مناسب و نصب درست آن، مدت زمان استفاده از کیسه را افزایش می‏دهد. عوامل دیگری مانند میزان تعریق بدن، نوع پوست و میزان فعالیت نیز روی دفعات نیاز به تعویض کیسه اثر می‏گذارد. بعضی از کیسه‏ها طوری طراحی شده‏اند که برای سه تا هفت روز قابل استفاده هستند و بعضی دیگر نیز هر روز نیاز به تعویض دارند.

انتخاب کیسه مناسب، به تصمیم‏گیری شخصی بستگی دارد و بهتر است پس از استفاده از محصولات مختلف این انتخاب صورت گیرد. عوامل دیگری مانند وضعیت بیمه، وضعیت اقتصادی و قیمت این سیستم‏ها نیز روی این تصمیم اثر دارد. به هر حال در صورتی که نیاز به تعویض مداوم  کیسه باشد و کیسه‏ها پس از مدت اندکی از بدن جدا ‏گردد، بهتر است با پزشک یا پرستار در این زمینه مشورت شود. حتی مصرف داروهای خاص می‏تواند پوست اطراف استوما را تحت تاثیر قرار دهد و از مدت زمان چسبیدن کیسه روی پوست بکاهد.

 چه زمانی برای تعویض کیسه مناسب است؟

برای تعویض کیسه باید زمانی انتخاب شود که عجله و استرس خاصی وجود ندارد و استوما  نیز در حال فعالیت نمی‏باشد.

معمولا ًبهترین زمان برای تعویض کیسه در افراد مختلف متفاوت است و به فرد بستگی دارد. برای بیشتر افراد، استوما در ساعات اولیه صبح قبل از خوردن صبحانه فعالیت کم‏تری دارد.

بعضی از افراد ترجیح می‏دهند تعویض کیسه را پس از دوش گرفتن انجام دهند و افرادی نیز این کار را در ساعات پایانی روز و هنگام رفتن به رخت‏خواب حداقل ۲ ساعت پس از صرف شام انجام می‏دهند. ولی به هر حال باید به این نکته دقت کرد که در صورت پر شدن ۳/۱ کیسه و یا نشت آن در هر ساعتی از روز باید کیسه تعویض شود.

 چگونه باید کیسه قبلی را از بدن جدا نمود؟

هنگام جدا کردن کیسه این کار باید به ملایمت و بدون عجله انجام شود. هرگز چسب کیسه با فشار و به سرعت از روی پوست جدا نگردد زیرا به پوست صدمه می‏زند.

برای برداشتن چسب بهتر است در جهت رویش موها کشیده شود. ابتدا باید لبه‏های چسب  کاملا جدا شده، بعد به آرامی برداشته شود. بهتر است این کار را از بالا شروع کرد که در صورت فعالیت استوما هنگام تعویض کیسه بتوان مدفوع را با کیسه کنترل نمود.

بعضی افراد برای برداشتن آثار چسب از آب ولرم استفاده می‏کنند و برخی ترجیح می‏دهند از پاک‏کننده مخصوص چسب (Adhesive Remover) استفاده کنند. در صورت استفاده از پاک‏کننده حتماً قبل از چسباندن کیسه جدید، باید پاک کننده را با آب و صابون از روی پوست پاک کرد. بعضی مواقع بلافاصله پس ازبرداشتن کیسه، پوست ممکن است صورتی یا قرمز و تیره‏تر از قبل به نظر برسد. این حالت به زودی برطرف می‏شود. باقی ماندن قرمزی و تیرگی، نشان دهنده آزردگی پوستی است.

 روش تمیز کردن اطراف استوما هنگام تعویض کیسه چگونه است؟

برای تمیز کردن پوست اطراف استوما فقط به آب ولرم و حوله نرم نیاز است. استفاده از گاز استریل یا دستکش لزومی ندارد؛ چون لازم نیست اطراف استوما استریل باشد و برای تمیز کردن پوست اطراف استوما نیازی به صابون نمی‏باشد؛ به طور کلی بهتر است برای تمیز کردن اطراف استوما از صابون استفاده نشود و در صورت نیاز به مواد پاک کننده از صابون‏های ملایم و یا شامپو بچه استفاده گردد.

استفاده از صابون‏ها و پاک‏کننده‏های روغنی و چرب، خوشبوکننده‏ها و دئودورانت‏ها در اطراف استوما مشکلات پوستی ایجاد می‏کند و حتی ممکن است از چسبیدن چسب کیسه جلوگیری کند( دئودورانت باید داخل کیسه استفاده شود). این مواد را باید به خوبی از پوست پاک کرد تا مانع چسبیدن چسب پایه نشوند. در صورت استفاده از خمیر، برای برطرف کردن خمیر از روی پوست بهتر است آن ناحیه  کمی خیس شود. بعضی از افراد ترجیح می‏دهند از پاک‏کننده‏های چسب و خمیر استفاده کنند. اگر مقداری خمیر روی پوست باقی بماند، جای نگرانی نیست و نباید آن را با خشونت از پوست جدا نمود. این خمیر با پانسمان بعدی جدا خواهد شد. همواره قبل از چسباندن کیسه جدید، پوست را باید به خوبی خشک کرد. برخی از افراد این کار را با درجه ملایم سشوآر انجام می‏دهند.

 آیا می‏توان برای تمیز کردن پوست اطراف استوما از الکل استفاده کرد؟

خیر- هرگز برای تمیز کردن پوست اطراف استوما از الکل و سایر مواد شیمیایی نظیر بتادین و استون نباید استفاده کرد؛ زیرا این مواد به پوست اطراف استوما آسیب وارد می‏کنند و موجب ایجاد زخم و سوزش می‏شوند.

 آیا می‏توان اطراف استوما از پودر بچه و یا کرم‏های مرطوب‏کننده استفاده کرد؟

خیر- تا حد ممکن نباید از کرم‏ها یا پودرهای آرایشی و … در پوست اطراف استوما استفاده شود؛ زیرا ممکن است از چسبیدن صحیح چسب پایه کیسه جلوگیری کنند.

 آیا می‏توان از دستمال‏های مرطوب برای پاک کردن اطراف استوما استفاده کرد؟

تا حد امکان باید از این کار خودداری شود؛ زیرا اغلب این دستمال‏ها حاوی لانولین و سایر روغن‏ها هستند که ممکن است با مواد موجود در چسب پایه تداخل و پوست اطراف استوما را تحریک کنند.

 پس از تعویض کیسه با محتویات آن چه باید کرد؟

در حد امکان بهتر است محتویات کیسه در توالت تخلیه شود ولی در شرایط اجبار می‏توان برای رفع بوی نامطبوع آن را داخل یک یا دو کیسه زباله قرار داد، کیسه‏ها را باید به خوبی گره زد و آن را داخل سطل زباله انداخت.

بهتر است در شرایط خاص و بیرون منزل، همواره چند کیسه زباله اضافی همراه داشت تا در زمان‏های مناسب مورد استفاده قرار گیرد. در صورت استفاده از دستمال‏ها یا وسایل یک بار مصرف برای پاک کردن اطراف استوما، آن‏ها را نیز همراه با محتویات کیسه باید دور انداخت. در صورت استفاده از کیسه‏های دو تکه، کیسه را باید داخل توالت تخلیه کرد، و پس از شست‏و شو مجدد مورد استفاده قرار داد. اگر از کیسه‏های ته باز با گیره (Clamp) استفاده می‏شود، می‏توان با باز کردن گیره محتویات کیسه را داخل توالت تخلیه کرد. همواره باید یک گیره اضافی همراه داشت.

حتماً پس از تعویض کیسه و جاگذاری آن دست‏ها باید با آب و صابون شسته شود.

 برای خشک کردن اطراف استوما قبل از چسباندن کیسه چه باید کرد؟

پس از حمام کردن یا شنا، برای خشک کردن پوست اطراف استوما بهتر است از حوله  نرم و خشک و تمیز استفاده شود. هم‏چنین می‏توان از سشوآر روی پایین‏ترین درجه استفاده کرد تا نواحی اطراف  استوما بهتر خشک شود. دقت شود هرگز از سشوآر خیلی داغ روی پوست استفاده نشود؛ چون پوست را تحریک می‏کند.

 برای انتخاب کیسه مناسب چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

انتخاب کیسه کاملا به شرایط فردی بیمار بستگی دارد و با در نظر گرفتن تمامی شرایط باید در مورد نوع کیسه تصمیم‏گیری شود. اولین نکته‏ای که در انتخاب کیسه باید مد نظر قرار گیرد، نوع استومی است.

معمولاً برای کولوستومی از کیسه‏های ته بسته و برای ایلئوستومی از کیسه‏های ته باز قابل تخلیه و برای یوروستومی از کیسه‏های شیردار استفاده می‏شود که این مسئله نیز در شرایط مختلف قابل تغییر است. محل استوما نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و در انتخاب کیسه نقش تعیین‏کننده‏ای دارد.

وضعیت سلامتی بیمار، وضع اقتصادی و اجتماعی و سلامت روانی نیز از نکات قابل توجه است. برای مثال برای بیماران مسن با مشکل بینایی که مراقبی نیز ندارد، استفاده از سیستم دو تکه و قابل برش مناسب نیست.

 چگونه می‏توان کیسه‏های ته‏باز  را تخلیه نمود؟

بیشتر افراد ترجیح می‏دهند در حالت نشسته بر روی توالت این کیسه‏ها را تخلیه کنند ولی بعضی نیز این کار را در حالت ایستاده انجام می‏دهند. هنگام باز کردن کیسه می‏توان به سادگی انتهای آن را در حالی که کیسه به سمت توالت گرفته‏ شده است، باز کرد. نباید کیسه را کاملاً به صورت عمودی نگاه داشت زیرا تخلیه تدریجی محتوای کیسه در این حالت میسر نیست و مدفوع به سرعت از کیسه خارج می‏شود و محیط اطراف را آلوده می‏کند. پس از تخلیه تمام محتوای کیسه، بهتر است انتهای کیسه پاک شود. بعضی افراد انتهای کیسه را می‏شویند و بعضی دیگر آن را با دستمال توالت پاک می‏کنند. بعضی افراد نیز ترجیح می‏دهند هر دو کار را انجام دهند. در انتهای کار باید کیسه را جمع کرد و انتهای آن را بست.

 

منبع

روش خرید کیسه کلستومی

جهت خرید کیسه کلستومی شما می توان به سایت فروشگاه ناجی طب به آدرس زیر مراجعه نمایید.

www.najiteb.com

 

 

درباره ی najiteb

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

20 − ده =